بررسی انواع برنامه ریزی طرح های جامع شهری- قسمت 14
همانگونه که در بالا مورد تاکید قرار گرفت میلادی، برای یافتن پاسخی در مورد معضل ناکارآمدی طرح های جامع و یافتن یک روش مناسب جایگزین، یک گروه مشورتی تحت عنوان گروه مشورتی برنامه ریزی ، پس از بحث و بررسی های لازم و کافی، در مورد نقاط ضعف و قوت طرح های جامع به این نتیجه رسید که طرح های توسعه جامع تفصیلی به شکل فزاینده ای به لحاظ فنی از مقابله با چالش های جدید در عرصه های شهر و شهرسازی ناتوان است و فرایند طولانی تهیه و تصویب آنها نیز کاستی های آنرا وخیم تر کرده است. لذا با جایگزینی روش جدید برنامه ریزیساختاری- محلی موافقت نمود (کالینگورس،١٣٨٧،ص.105-106).
| برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید. |
-
- وظایف و اختیارات مقامات محلی در تهیه و اجرای طرح های محلی
اختیارات مقامات محلی برنامه ریزی خود به صورت مجرد استفاده نمی کنند، بلکه آن را به عنوان ابزار دستیابی به آرمان هایشان و برای مکان ها و مردمی که نمایندگی شان را بر عهده دارند، به کار می گیرند.
ماهیت مصلحت اندیشانه برنامه ریزی در بریتانیا بازتابی از نظام قانونی و قانون اساسی آن است. همین موضوع که نشان از وجود یک نظام پیچیده حقوقی قضایی در انگلستان دارد نشان از این واقعیت دارد که کشورهای دیگر، و از جمله ایران، نمی توانند براحتی از الگوی برنامه ریزی فضایی این کشور بهره برداری کنند. زیرا الگوی برنامه ریزی فضایی در انگلستان وابسته به یک نظام پیچیده حقوقی- مدیریتی است که بدون استقرار اولیه آن اصولا آن نظام برنامه ریزی طرح های شهری امکان پدیر نخواهد بود ( مدنی پور ،1381)
نکته قابل توجه دیگر در ت شهریح نظام برنامه ریزی ساختاری – محلی در انگلستان آنستکه چارچوب برنامه ریزی طرح های شهری در این کشور متکی است بر مجموعه ای از قوانین مجلس قانون گذاری. به عنوان مثال، مجلس از طریق نظام برنامه ریزی، حق ساخت و ساز بر روی زمین در بریتانیا را ملی کرده است و به همین سبب هرگونه تغییری در نظام ساخت و ساز (مگر تغییرات جزئی) نیازمند درخواست از مقامات محلی است. دولت مرکزی به جای مجموعه قوانین، راهنمای سیاست ساخت و ساز را منتشر می کند که در آنها رویکرد به برنامه ریزی و توصیه های آن در مورد سیاست های برنامه توسعه مشخص شده است. این موارد دربرگیرنده زمینه های گوناگون مهم و مورد توجه برنامه ریزی، از کمربندهای سبز گرفته تا مسکن و از مراکز شهری و مناطق خرده فروشی گرفته تا حومه های روستایی و گستره بخش ها، شهرستان و استان. مقامات برنامه ریزی محلی از این توصیه ها در تهیه و اجرای طرح های خود بهره می برند.
راهنماهای جداگانه ای برای برنامه ریزی منطقه ای و همچنین برنامه ریزی های موضوعی و موضعی مانند: زباله و مواد معدنی وجود دارند.
در انگلستان در دهه های اخیر معمولآ در دوره تصدی حزب محافظه کار بر امور اداره کشور اختیارات حکومت های محلی (در نظام برنامه ریزی ساختاری – محلی) محدودتر شده و در زمان بر روی کار آمدن حزب کارگر، برعکس، اختیارات حکومت های محلی افزایش یافته و، در نظام برنامه ریزی شهری به روش ساختاری- محلی، بخش برنامه ریزی محلی آن اهمیت بیشتری یافته است. (پیتر نیومن،1387،ص.179-167).
-
- ماهیت برنامه ها یا طرح های ساختاری – محلی
از سال 1960 به بعد و با توجه به تغییر رویکردها و جهت گیری های مدیریت کلان برنامه ریزی طرح های شهری و منطقه ای در انگلستان از جمله الگوی برنامه ریزی طرح های شهری خاصی تحت عنوان طرح های ساختاری – محلی شکل گرفت و رواج پیدا کرد (مهدیزاده و دیگران 1385). در این بخش به ت شهریح اجزا، آن خواهیم پرداخت:
طرح ساختاری: شامل یک گزارش مکتوب، پیشنهادات مورد نظر در شکل نقشه و تصویر، مجموعه سیاست هایی که نهادهای برنامه ریزی محلی در هر منطقه و بنا بر شرایط و مقتضیات آن باید رعایت کنند، و در نهایت پیشنهادهای عمده در زمینه تغییرات مهم در سطح محلی. طرح ساختاری باید به تصویب برسد؛
طرح محلی: پس از به تصویب رسیدن طرح ساختاری، و براساس سیاست های کلان اعلام شده در آن، طرح های محلی تهیه می شوند که در جزئیات سعی در ایجاد زمینه برای اجرای سیاست ها و پیشنهادات اصلی در طرح های ساختاری دارند. معمولآ طرح های محلی نواحی کوچک و بزرگ را در مقیاس ها و سطوح مختلف برنامه ریزی در بر می گیرند.
نکته مهم در اینجا آنست که با اینکه تصویب طرح های محلی تنها در حوزه مسئولیت نهادهای محلی است. این حق برای وزارت مسکن این کشور وجود دارد که خواهان مطالعه و تصویب هر طرح محلی شود ( : مهدیزاده و دیگران 1385،ص.115-114). در عین حال اشخاص و دولت محلی نیز این اختیار قانونی را دارند، که در هر مورد، محتویات طرح ساختاری مربوط به هر منطقه را مورد چالش و اعتراض قرار دهند. در سطح طرح های ساختاری دولت در مورد مجموعه ای از شهرها، در حوزه های تقسیمات سیاسی کشور، تصمیماتی در مقیاس حفاظت از محیط زیست، نحوه برخورد با بافت های تاریخی و امثالهم ارائه می شوند.
برنامه ها یا طرح های ساختاری- محلی در مجموع بسیار منعطف هستند زیرا علاوه بر اینکه حکومت های مرکزی می توانند بر اساس مقتضیات شهرهای خودشان سیاست های توصیه شده در طرح های ساختاری را به چالش بکشند دستشان برای تفسیر سیاست ها و توصیه های دولت مرکزی نیز باز است و بنابراین شهرها ضمن تبعیت از سیاست های کلان ملی در امر توسعه شهری، بنا به شرایط، امکانات، محدودیت ها، ظرفیت ها و چالش های محلی، می توانند برنامه های خاص خود را برای توسعه همه جانبه، تهیه نموده و به اجرا در آورند ( : پیتر نیومن و دیگران، ١٣٨٧،ص.65-64).
-
- برنامه ها و طرح های ساختاری- محلی در عمل
سیاست های کلی لازم الاجرا، ولی در عین حال، قابل نقد و اعتراض از سوی اشخاص و مقامات محلی هستند؛ که ممکن است بنا بر اعتراضات، تغییراتی در سیاست های طرح های ساختاری بوجود آید. این موضوع نشان می دهد که طرح های ساختاری و محلی در انگلستان رابطه ای دو جانبه داشته و براساس این ویژگی پویا، به شکل رفت و برگشتی بر یکدیگر تاثیر می گذارند و به شکلی مستمر اصلاح می شوند. محتوای این طرح های ساختاری، که رویکردی کلان نگر دارند، شامل راهبردها و سیاست های عمده و کلان کاربری زمین است، که اهداف عینی و راهکارهای عملی در زمینه عملکردهایی چون صنعت، تجارت و بازرگانی، حمل و نقل، مسکن و فضای باز و سبز و سایر زمینه های کاربری زمین را توجیه می نماید. بنابراین طرح های ساختاری – محلی دارای سه بخش هستند:
بخش اول- شامل یک طرح ساختاری برای کل یک ناحیه تحت پوشش (در سطوحی مشابه شهرستان یا استان در ایران که شامل چند شهر می شود) و توسط نهاد های ذیربط دولتی تهیه می شود؛
بخش دوم- شامل یک طرح محلی است که دارای جزئیات و پیشنهادات دقیق بوده، و حتی الامکان، با سیاست های بخش اول، انطباق دارد و توسط دولت و مسئولان محلی و بومی تهیه می شود.
بخش سوم- دلایل توجیهی و هماهنگی های رفت و برگشتی بین سیاست های کلی در بخش اول و پیشنهادهای دقیق و عملکردی در بخش دوم که بایستی به وجه مناسبی روشن باشند .